Thật khó có thể viết review cho Enemy (kẻ thù) mà lại không tiết lộ phần nội dung phim. Nếu bạn vẫn chưa xem phim thì tốt nhất là không nên đọc bài này.
Bộ phim hồi hộp, tâm lý bí ẩn được công chiếu vào năm 2013 của đạo diễn người Canada Denis Villeneuve (nổi tiếng qua các phim Prisoners, Incendies) đã đặt ra một dấu hỏi lớn cho người xem và trở thành một trong những bộ phim khó hiểu nhất mà bạn từng biết đến.
Nam diễn viên Jake Gyllenhaal (Donnie Darko, Brokeback Mountain) đảm nhận hai nhân vật có ngoại hình giống hệt nhau. Cũng trong cùng năm, anh đã có dịp hợp tác với Denis trong một phim khác – Prisoners có sự góp mặt của Hugh Jackman.
Có thể tóm tắt câu chuyện như sau: Adam Bell (Jake Gyllenhaal) - giáo sư đại học môn lịch sử tại Toronto có một cuộc sống ảm đạm và bị mắc kẹt trong những chuỗi ngày lập lại đầy trống rỗng, bao gồm cả mối quan hệ với cô bạn gái Mary (do Mélanie Laurent thủ diễn). Trong khi xem một bộ phim theo lời gợi ý của đồng nghiệp, anh nhận thấy một diễn viên phụ trong phim trông giống hệt mình. Adam bắt đầu bị ám ảnh về điều này và sau đó đã lên kế hoạch tìm kiếm nam diễn viên trên. Anh phát hiện ra tên thật của người đàn ông là Anthony Claire cũng sống tại Toronto đã kết hôn với một người phụ nữ tên Helen (Sarah Gadon) hiện đang mang thai 6 tháng. Adam tìm mọi cách để được gặp mặt Anthony và đây cũng là lúc anh nhận ra cả hai hoàn toàn giống hệt nhau từ khuôn mặt cho tới vết sẹo trên người. Và dĩ nhiên bi kịch cùng sự bí ẩn của câu chuyện không chỉ dừng lại ở đó.
Một trong những ưu điểm của phim đó là màu sắc và phong cách được thể hiện. Mạch phim vừa phải, đi sâu vào phân tích tâm lý nhân vật, sử dụng những hình ảnh trừu tượng và ngôn từ đầy ẩn ý. Tất cả những điều đó tạo cho bộ phim một sức hút kỳ lạ từ đầu đến cuối.
Phim độc đáo ở chỗ những điều xảy ra lại không như bạn tưởng. Bởi thật chất Adam chưa hề gặp mặt Anthony và xuyên suốt phim chỉ có một Adam mà thôi. Có ý kiến lại cho rằng mọi thứ đều diễn ra trong đầu Adam và vị giáo sư luôn mong muốn trở thành diễn viên này lại lừa dối vợ để đi ngoại tình với người phụ nữ khác và không thể kiểm soát được hành vi tình dục của mình.
Dựa trên tiểu thuyết The Double (Sinh đôi) của nhà văn José Saramago, tôi không biết có sự khác biệt lớn nào giữa phim và tiểu thuyết hay không. Tuy nhiên tôi xin được lý giải bộ phim theo cách nghĩ mà tôi cho là đúng nhất.
Nhân vật Adam do Jake Gyllenhaal thủ diễn là một giáo sư nhưng cũng đồng thời là một diễn viên. Anh thất vọng vì sự nghiệp diễn xuất không thành công như mong đợi và chính điều này đã dẫn tới việc anh rời xa vợ để dọn tới sống trong một căn phòng tồi tàn. Nhiều người sẽ nghĩ rằng lý do anh bỏ đi là vì anh đang ngoại tình với người phụ nữ khác và thường xuyên bí mật tham gia vào một câu lạc bộ tình dục dành cho tầng lớp thượng lưu nào đó như được giới thiệu ở đầu phim. Thật ra không hề có câu lạc bộ nào cả mà đó chỉ là nơi cất giữ trang phục mà một diễn viên như anh có thể trở thành nhân cách thứ hai.
Là một “method actor” nên anh hoàn toàn nhập vai và thực hành diễn xuất như khi anh nhìn vào trong gương và hỏi rằng anh có ngủ với vợ mình hay không. Nói về cô bạn gái Mary là nhân vật hoàn toàn không tồn tại mà chỉ là hình ảnh mô phỏng của người vợ thật của anh mà thôi. Sau 6 tháng bỏ đi Adam quay về với vợ mình, tuy nhiên lúc này lại trong thân phận Anthony – diễn viên, còn Adam – vị giáo sư thì đang sống với cô bạn gái.
Người vợ ngạc nhiên khi thấy chồng gọi điện với thân phận Adam. Cô quyết định đi đến trường đại học để tìm gặp Adam và đau buồn vì người chồng không nhận ra mình và lo lắng cho tình trạng tâm thần của anh ta.
Hãy bàn về hình ảnh con nhện xuất hiện xuyên suốt phim từ người phụ nữ có cái đầu nhện cho tới con nhện khổng lồ bao bọc thành phố và con nhện ở cuối phim, chúng có ý nghĩa như thế nào? Những con nhện đại diện cho sự ngờ vực về chính bản thân của nhân vật chính, anh tuyệt vọng mong muốn nhận được sự ủng hộ từ mẹ và vợ về ước mơ trở thành diễn viên của mình. Những người phụ nữ trong đời Adam không mảy may quan tâm đến vấn đề này, thường xuyên nhắc cho anh nhớ rằng anh không phải là một diễn viên giỏi và họ chính là “kẻ giết chết nhện” (như hình ảnh người phụ nữ dùng chân đạp lên con nhện trong sex club). Mẹ của anh còn kêu hãy từ bỏ ảo tưởng trở thành diễn viên hạng B đi. Khao khát trở thành diễn viên luôn ám ảnh Adam giống như hình ảnh của những con nhện vậy. Điều này đã dẫn đến việc anh tự nhập vai trong đời thực và trở thành con người với hai tính cách.
Tôi cũng không nghĩ rằng Adam ngoại tình với người phụ nữ khác. Bởi vì bản chất anh ấy không phải là một kẻ phong lưu ăn chơi. Thật chất anh ta không giỏi tiếp xúc với người khác huống hồ chi là tán tỉnh phụ nữ. Tất cả những điều này đều diễn ra trong trí tưởng tượng của anh để giúp anh trở thành một diễn viên tốt hơn và vì anh luôn muốn chứng tỏ rằng khả năng diễn xuất của mình là không hề tồi.
Là một giáo sư được kính trọng, sống trong một căn hộ khang trang với vợ và đứa con sắp chào đời nhưng Adam vẫn luôn muốn theo đuổi sự nghiệp diễn xuất. Tuy nhiên trải qua gần 6 năm anh chỉ mới được đảm nhận có 3 vai diễn nhỏ. Đến cuối cùng anh bật khóc và nhận ra rằng mình không thể sống thiếu vợ con và cuộc sống cũ.
Anh quyết định kết thúc số phận của hai nhân vật tưởng tượng là Anthony – diễn viên và cô bạn gái. Mặc dù vậy, quyết định này không duy trì được lâu. Adam tìm thấy chiếc chìa khóa bí mật và anh lại dấy lên hy vọng rằng lần này vợ sẽ ủng hộ mình. Thế nhưng khi bước vào trong phòng vợ anh lại nhìn thấy một con nhện khổng lồ nép mình vào trong góc với bộ dạng sợ hãi. Adam đối diện với sự nghi ngờ của chính mình và gương mặt của anh cho thấy đây là lúc anh nhận ra anh không thể trở thành diễn viên như mơ ước.
Jake Gyllenhaal ngày càng cho thấy tài năng của mình khi hóa thân vào vai diễn phức tạp với hai tính cách khác nhau. Đạo diễn Denis Villeneuve đang dần trở thành một trong những đạo diễn yêu thích của tôi. Ông biết cách lèo lái câu chuyện, sử dụng hình ảnh, âm nhạc một cách tinh tế, xây dựng kịch tính từ chính nội tâm nhân vật và những tình tiết đơn giản nhưng đầy ẩn ý. Tôi cho rằng đây là một bộ phim tuyệt vời và là một trong những phim hay nhất năm. Rất đáng xem!
Điểm: A
Không có nhận xét nào